Voorschriften
Algemeen
Via deze pagina krijgt u toegang tot de voorschriften, richtlijnen en aanbevelingen voor de bouw en inrichting van een sporthal die voldoet aan de eisen voor het kwaliteitscertificaat van Sportinfrastructuur.nl. Deze voorschriften vervangen de oude NOC*NSF normen.
Dit eisenpakket is van toepassing op nieuwe sporthallen en geldt niet per definitie voor bestaande sporthallen. Voor bestaande sporthallen kan een sportbond dispensaties afgeven. Informeer daarvoor bij de betreffende sportbond.
De voorschriften zijn ingedeeld in overkoepelend en sportgerelateerd:
Definities
- Zaalruimte: Een afsluitbare ruimte met minimaal een wedstrijdruimte;
- Zaalruimtedeel: een zaalruimte die afsluitbaar is gesplitst van de overige delen van de zaalruimte (bijv. met een scheidingswand);
- Speelveld: Ruimte die is afgebakend middels belijning ten behoeve van het spel van de betreffende sport;
- Uitloopruimte: Obstakelvrije ruimte direct grenzend aan het speelveld;
- Opstelruimte: Ruimte die direct grenst aan de uitloopruimte, die nodig is voor staf, reservespelers en jury/scheidsrechter incl. benodigdheden;
- Wedstrijdruimte: De ruimte van het speelveld, uitloopruimte en opstelruimte tezamen;
- Combiveld: Een speelveld combinatie van zaalhandbal, zaalkorfbal, zaalhockey en zaalvoetbal.
- Kleedruimte: Ruimte waarin sporters de mogelijkheid hebben zich te verkleden.
- Voorportaal: Ruimte tussen de toegangsdeur en de kleedruimte of wasruimte.
- Wasruimte: Ruimte waarin sporters de mogelijkheid hebben om zich te wassen;
- Afdroogzone: Zone direct grenzend aan de wasruimte.
- Toiletgroep: Een toiletgroep bestaat minimaal uit een toiletvoorziening voor dames, heren en mindervaliden.
Overkoepelende voorschriften
Stichting NISAV is de officiële vertegenwoordiger van de vier nationale sportbonden NBB, NHV, Nevobo
en Badminton Nederland voor alles wat te maken heeft met accommodatiezaken. Behalve de voorschriften die deze sportbonden hanteren, zijn er ook overkoepelende voorschriften.
Jarenlang werd uitgegaan van het NOC*NSF-normblad met categorieën en standaard sporthalmaten. Dit is inmiddels verouderd. De afmeting van een sporthal is afhankelijk van welke sporten er gefaciliteerd moeten worden en op welk niveau.
Hoogte
De hoogte van een zaalruimte wordt bepaald door de sport die de grootste obstakelvrije hoogte nodig heeft.
De sportvloer voldoet ten minste aan de sporttechnische voorschriften gesteld aan binnensportvloeren. De sportvloer staat op de sportproductenlijst van sportinfrastructuur vermeld.
De lichtreflectiefactor van de sportvloer ligt tussen de 0,25 en 0,40.
Verdere informatie over sportvloeren voor sporthallen vindt u hier.
Verdere informatie over sportvloerbelijning vindt u hier.
Kleur
De formele eis is dat de lijnen goed moeten contrasteren met de vloer en met elkaar. De keuze van de lijnkleuren moet dus hoe dan ook zijn afgestemd op de kleur van de vloer. Tussen de indoor-sportbonden is de afspraak gemaakt om de volgende kleuren te gebruiken. Dit is een richtlijn, wat inhoudt dat er gemotiveerd van mag worden afgeweken:
Combiveld: zwart
Basketbal: rood
Volleybal: geel
Badminton: blauw
Bij meerdere velden voor één sport die elkaar kruisen, zoals bijvoorbeeld bij een centercourt volleybal en drie sidecourts, moeten de lijnen van de twee veldtypen ook verschillende kleuren hebben. Een centercourt (volleybal of basketbal) moet worden aangebracht in de kleur wit.
Overlapping
Parallel lopende lijnen mogen elkaar niet overlappen en moeten ten minste 50mm of een lijnbreedte uit elkaar liggen.
De lijnen moeten worden aangebracht van groot naar klein: het grootste veld moet onderop liggen, het kleinste veld bovenop.
Let op:
Het maken van een belijningsplan voor een sporthal is altijd maatwerk dat moet worden gedaan in overleg met de gebruikers; laat dit niet slechts bepalen door een leverancier. NISAV kan belijningsplannen opstellen of door derden gemaakte belijningsplannen beoordelen om te borgen dat zij voldoen aan de wedstrijdeisen.
Meer informatie over sportvloerbelijning vindt u hier.
In de praktijk bevinden de kleed- en wasruimtes zich vrijwel altijd bij elkaar, in wat meestal een kleedkamer wordt genoemd.
Aantal
Het aantal kleed- en wasruimtes is ten minste 2 (bij korfbal ten minste 4) per sporthal.
Het aantal kleedruimtes voor scheidsrechters is per sporthal minimaal 2.
De aanbeveling is dat het aantal kleedruimten is afgestemd op het aantal sporters dat op enig moment gelijktijdig de kleedruimten moet gebruiken.
Afmeting
De minimale afmeting van een kleedruimte is zodanig dat deze geschikt is voor 15 personen.
De optimale breedte van een kleedruimte is 3.000 mm.
Voor een optimaal gebruik van kleedruimte is het aan te bevelen gebruik te maken van lockers die buiten de kleedruimte zijn gepositioneerd.
De afmeting van een kleedruimte voor scheidsrechters is minimaal 8m2 incl. toilet en douche.
Toelichting: De maatgevende ruimte voor een persoon voor vaststelling van het voldoen aan de afmetingen is vastgesteld op 1 m2.
De minimale afmeting van een wasruimte is zodanig dat deze geschikt is voor 4 personen.
Voorportaal wasruimte
Inkijk vanaf de deur van de wasruimte tot aan de personen die zich wassen moet voorkomen worden.
Aanbevelingen
Het netto vloeroppervlak van een wasruimte incl. afdroogzone is ten minste 11 m2.
Toelichting
De maatgevende ruimte per persoon voor vaststelling van het voldoen aan de afmetingen is vastgesteld op 1,50 m2
Om inkijk te voorkomen is voor iedere toegang tot de wasruimte ten minste 2,5 m2 nodig aanvullend op het netto vloeroppervlak van de wasruimte.
Voorzieningen
Een wasruimte beschikt over een afdroogzone van ten minste 3 m2.
Een wasruimte is ten minste voorzien van:
- 4 douchepunten
- handdoekhaken in de afdroogzone
- 1 wartelkraan
Ruimtelijke relaties
Een wasruimte grenst met een open verbinding aan een kleedruimte.
De diepte van een toestellenberging is ten minste 5.000 mm.
De vrije hoogte in de toestellenberging is ten minste 2.750 mm.
Voorgeschreven oppervlakten per functie voor toestellenbergingen:
De toestellenberging is aan ten minste één korte zijde voorzien van afsluitbare kasten
Type tribune
We maken bij tribunes onderscheid tussen 3 type tribunes:
- Vaste tribunes
- Telescoop tribunes
- Tijdelijke tribunes
Toelichting:
Als tijdelijke tribunes moeten worden opgeslagen, is daarvoor extra bergruimte nodig.
Locatie tribune
Een tribune staat buiten de wedstrijdruimte.
Een tribune mag binnen de zaalruimte staan.
Indien een tribune alleen vanaf sportvloerniveau aan de zijde van de wedstrijdruimte wordt benaderd en de tribune geen fysieke afscheiding heeft, dient een looppad van minimaal 90 cm tussen de tribune en de wedstrijdruimte te worden gehandhaafd. Indien er wel gebruik wordt gemaakt van een fysieke afscheiding volstaat een looppad van minimaal 60 cm.
Veiligheid tribune
De tribune is aan de onderzijde tot minimaal 150 mm hoog afgevlakt zodat voeten niet onderdoor kunnen schieten.
Afzetting tribune
Poortjes in het hekwerk draaien van de zaalruimte af.
Aanbevelingen
Scheidingswanden in de zaalruimte zijn over de gehele breedte geluidsdicht tot over de volle breedte van de tribuneruimte.
Toelichting
Scheidingswanden lopen door over de volle breedte van de tribuneruimte, zodat omloopgeluid zich vanuit de haldelen niet via de tribuneruimte naar andere haldelen kan verplaatsen.
Houd met de uitvoering van de tribune rekening met schoonmaakwerkzaamheden.
Aantal toiletgroepen
Er is per zaalruimte minimaal 1 toiletgroep voor sporters/gebruikers die los staat van toiletten voor publiek en of horeca.
In een damestoiletruimte zijn minimaal 2 toiletten aanwezig.
In een herentoiletruimte is minimaal 1 toilet en 1 urinoir aanwezig.
Indien iedere kleedruimte is voorzien van minimaal 1 toilet dan vervalt de eis voor toiletgroepen.
Toelichting:
In het bouwbesluit zijn eisen opgenomen voor het aantal toiletten en afmetingen van de toiletten.
Afmetingen toiletgroepen
Toilet met voorportaal
Per toilet is, inclusief een voorportaal van 1.200 mm, een ruimte beschikbaar van ten minste 1.000 mm x 2.400 mm.
Wastafel
De ruimte per wastafel, exclusief loopruimte, is 800 mm x 800 mm.
Voorzieningen toiletgroepen
Een toiletgroep bestaat uit:
- een ruimte voor herentoiletten;
- vrijhangende herentoiletten en urinoirs;
- een voorportaal voor het herentoilet;
- een ruimte voor damestoiletten;
- vrijhangende damestoiletten;
- een voorportaal voor het damestoilet.
Boven de wastafels hangt een spiegel.
Aanbeveling
In een toiletruimte hangt een passpiegel van ten minste 2.000 mm x 600 mm.
Toiletten voor toeschouwers
De toiletgroepen voor sporters zijn gescheiden van de toiletten voor de toeschouwers.
Afmetingen ruimte
Het netto oppervlak van een EHBO-ruimte is ten minste 8 m².
De aanbeveling voor het netto oppervlak van een EHBO-ruimte gecombineerd met een massageruimte is ten minste 15 m².
De obstakelvrije hoogte is ten minste 2.800 mm.
De breedte is ten minste 2.500 mm.
De EHBO-ruimte mag gecombineerd worden met bijvoorbeeld een docentenruimte of een beheerdersruimte
Voorzieningen EHBO en massageruimte
- Er is 1 wastafel met warm en koud water.
- Er is 1 laaggeplaatste voetenwasbak met warm en koud water.
- Er is 1 kast voor het opbergen van EHBO-materiaal.
- Er is 1 tafel.
- Er zijn 2 stoelen.
- Er is 1 behandeltafel.
- Er is 1 brancard.
- Er is een volledig gevulde EHBO-koffer.
- Er is een AED in de EHBO-ruimte, of aan de buitengevel van de EHBO-ruimte.
- De EHBO-ruimte heeft een langwerpige spiegel met een hoogte van minimaal 1.500 mm.
- De spiegel is rondom, vlak in de wand opgenomen.
Aanbevelingen:
Er is een rechtstreekse verbinding met een kleedruimte.
Er is een rechtstreekse verbinding met de wedstrijdruimte.
Er is een rechtstreekse verbinding met het buitenterrein.
De EHBO-ruimte is eenvoudig bereikbaar voor ambulances en hulpdiensten
De sportbonden vinden het een eis dat er een kantine/horecagelegenheid aanwezig is in de sportaccommodatie.
Er gelden geen specifieke voorschriften voor deze ruimte.
Voorschriften sportbonden
Klik op de sport/bond waarvan u de eisen wilt zien.
Contact
Voor het maken een goed indelingsplan kun je contact met ons opnemen. NISAV is opgericht door de sportbonden voor badminton, basketbal, handbal en volleybal en beheert de sporttechnische eisen voor die sporten. Wij maken ook belijningsplannen die voldoen aan alle bondseisen.
- pim.scherpenzeel@nisav.nl
- 06 41 28 62 43
- jaap.vos@nisav.nl
- 06 50 60 86 98